Drinkwater voor de toekomst
Onze regio groeit en heeft een pittige opgave: hoe kunnen we steeds tijdig de benodigde hoeveelheid drinkwater produceren van uitstekende kwaliteit? Dunea heeft een plan voor korte, midden en lange termijn. Om tekorten te voorkomen, is inzet nodig van iedereen.
Dunea ontwikkelde in 2018 een multi-bronnenvisie: meer bronnen voor drinkwater met oog op bronvervuiling, voldoende drinkwater in perioden van droogte en kwetsbaarheid van belangrijke infra in een drukke omgeving. Deze visie blijft sindsdien stevig overeind, maar de vraag naar drinkwater in ons leveringsgebied neemt sneller toe dan eerder voorspeld. Door de toename van het aantal inwoners (van 1,3 naar richting 1,6 in 2040), woningen (+145.755) en economische activiteit, moeten we opschalen om op tijd en op de juiste plekken in het productie- en distributiesysteem voldoende drinkwater te kunnen leveren.
Ons plan
- Bewust & duurzaam watergebruik stimuleren.
- Nu - 2030: het huidige rivier-duinsysteem goed benutten en onderhouden.
- 2030 - 2040: een nieuw systeem van bron(nen) en zuiveringen toevoegen en
- Na 2040: de twee systemen in goede balans brengen.
- Samen werken aan schone bronnen (bijv. Schone Maaswaterketen).
Bewust & duurzaam watergebruik
Water uit de kraan is het duurzaamste drinkwater: geen plastic en geen transport over de weg. Maar niet al het water uit de kraan wordt gebruikt voor consumptie. En daar liggen kansen om watergebruik te verminderen; om voldoende water te houden voor iedereen bij bevolkingsgroei en droogte en voor een lagere footprint. Kraanwater dat niet wordt gebruikt, hoeft immers niet te worden geproduceerd en geleverd en ook niet te worden gezuiverd na gebruik. Dit bespaart water, energie en hulpstoffen in de hele waterketen, het hele jaar door. Met het programma Bewust & Duurzaam Watergebruik stimuleert Dunea bij iedereen innovatie in watergebruik, zonder verlies van comfort. Dit kan in huis, in de wijk, in bedrijven en op kantoor.
Nu tot 2030
Ons huidige waterwinsysteem van rivieren en duinen moet natuurlijk goed op orde blijven. En er is voor 2030 maar liefst circa 10 miljard liter drinkwater per jaar extra nodig t.o.v. 2020. We ontwikkelen de Afgedamde Maas en de Lek tot mengbedrijf en doen inspecties aan de rivierwatertransportleidingen die voorgezuiverd rivierwater naar de duinen brengen. Duingebied Berkheide met productielocatie Katwijk moet in 2026 jaarlijks 7 miljard liter extra leveren, waarvan 2 miljard liter inmiddels is gerealiseerd. Twee miljard liter kunnen we tijdelijk extra winnen uit diepe bronnen in de duinen.
Rond 2030 kunnen nieuwe bronnen en zuiveringen gereed zijn. Wanneer en hoeveel precies is afhankelijk van de vraagontwikkeling en het exacte moment dat nieuwe zuiveringsinstallaties in gebruik kunnen worden genomen. Om in deze periode geen problemen in levering te krijgen zijn lokaal vergunningen nodig, bescherming van ons huidige systeem tegen vervuiling en opwarming en commitment om geplande nieuwbouw water duurzaam te laten opleveren.
Na 2030: ook directe zuivering
Tegen 2030 zitten de duinen aan het maximum dat ze kunnen leveren. We kunnen dan niet verder uitbreiden zonder concessies te doen aan natuur. Naast de Afgedamde Maas en de Lek in combinatie met de duinen, zijn dan meer bronnen nodig en meer zuiveringscapaciteit voor meer drinkwater. We zoeken die nieuwe bronnen dichterbij huis. Om die zoektocht zorgvuldig te doen, gaat Dunea in gesprek met de omgeving, onderzoeken we de milieueffecten in de m.e.r. procedure Drinkwatervoorziening van de toekomst 2030-2040 en doen we pilots met membraanfiltratie op Brak grondwater en het Valkenburgse Meer.
Na 2040: Hybride systeem
Zowel voor de kwaliteit als de hoeveelheid drinkwater is het noodzakelijk dat we voor de lange termijn toewerken naar een hybride systeem. Een combinatie van ons huidige natuurlijke duinsysteem, aangevuld met een technischer systeem: directe zuivering van lokale bronnen met membraanfiltratie. Het betrouwbare natuurlijke systeem waar we zo trots op zijn, vullen we zo aan met water van een systeem dat ook opkomende stoffen aankan. Samengevoegd kunnen we zo alle kwalitatieve en kwantitatieve uitdagingen van de toekomst aan.
Samen werken voor schone bronnen
Bronnen voor drinkwater in Nederland zijn schaars. We moeten zuinig zijn op de bronnen die we hebben. Als drinkwaterbedrijf maken we ons daar natuurlijk sterk voor. Maar we hebben geen invloed op wat er zoal op de Nederlandse rivieren mag worden geloosd. Daarom doen we een beroep op alle partijen die daar wel over gaan: Rijkswaterstaat, de waterschappen, provincies en gemeenten. Via diverse initiatieven en samenwerkingen stimuleren we wat er nodig is voor schone bronnen voor drinkwater.
Meer hierover: Bronnen en strategie
