Onderzoek naar nieuwe bronnen - een update

In onze zoektocht naar nieuwe bronnen startte het onderzoek naar de potentie van brak grondwaterwinning alweer twee jaar geleden. De directe zuivering van het Valkenburgse Meer loopt nu een jaar en in Emmen startte onlangs het praktijkonderzoek naar de inzetbaarheid van gezuiverd afvalwater. Een update.

Brak Grondwater 

In de eerste fase van de pilot hebben we anderhalf jaar lang continu brak grondwater opgepompt van 80-100 meter onder NAP; eerst 50 en later 30 m3 per uur. Het effect hiervan op de verdeling van zoet en zout grondwater is in beeld gebracht met geofysische meettechnieken en waterkwaliteits-analyses.   

Zoet op voorraad 

Door het oppompen van brak grondwater hebben we de overgang van zoet naar brak grondwater op de plek van de winning 15 meter naar beneden kunnen trekken. Op 30 meter afstand van de winning is er 10 meter gewonnen. Dit is een belangrijke indicatie dat de zoetwatervoorraad op deze manier daadwerkelijk kan worden vergroot; een belangrijke doelstelling van de pilot.  

Meer drinkwater 

Een tweede doelstelling was om aan te tonen dat we een stabiele bedrijfsvoering kunnen realiseren met brak grondwater als bron voor drinkwater. We hebben brak grondwater zonder al te grote problemen kunnen oppompen en zuiveren tot drinkwater door het te ontzilten met omgekeerde osmose. Mogelijke problemen zoals putverstopping of grote storingen bij de zuivering hebben zich niet voorgedaan.  

Langer leveren zonder aanvoer van buiten de duinen 

Sinds de zomer hebben we gevolgd hoe het grondwatersysteem zich gedraagt na brakwaterwinning, als er niet wordt gepompt. In november zijn we gestart met het winnen van het bovenliggende zoete grondwater, om te volgen hoe snel het brakke grondwater omhoog beweegt naar het winfilter voor zoet grondwater. Later gaan we experimenteren met het gelijktijdig winnen van zowel brak als zoet grondwater. Zo krijgen we het systeem onder de knie en kan brakwaterwinning zorgen dat we onze diepe zoetwaterwinningen langer kunnen gebruiken in tijden van een calamiteit.

De pilot wordt ondersteund door KWR en ontvangt subsidie vanuit het LIFE programma van de EU en van het Deltafonds.

Intussen aan het Valkenburgse Meer 

Sinds augustus 2022 doen we onderzoek naar het Valkenburgse Meer, als locale, aanvullende bron voor drinkwater. In een pilothal aan de rand van het meer, onderzoeken we hoe het oppervlaktewater zo goed mogelijk kan worden gezuiverd tot water dat kan worden geïnfiltreerd in de duinen én tot water dat direct kan worden gemengd met het huidige drinkwater. Hiervoor worden conventionele- en membraanfiltratietechnieken getest.  

Het afgelopen jaar heeft uitgewezen dat organisch materiaal lastig wordt verwijderd in de zuivering. Daarom voegen we momenteel een extra techniek toe aan de zuiveringstrein: flotatie. Tijdens flotatie wordt vlokmiddel gedoseerd om organisch materiaal en algen tot vlokken te laten vormen. Die worden met kleine luchtbellen omhooggeduwd en afgevangen. Vanaf januari kunnen we dit testen.   

Emmen: méér met gezuiverd afvalwater 

Beschikbaarheid van zoet water is een hot topic. Vasthouden is goed en ongebruikt naar zee pompen is verspilling. Zo komt ook hergebruik van gezuiverd afvalwater – dat nu teruggaat naar het oppervlaktewater - steeds meer in beeld als zoetwaterbron. Het gebruiksdoel bepaalt welke kwaliteit water er nodig is: koelwater, proceswater, gietwater of drinkwater. Het project De Ultieme Waterfabriek kijkt daarom naast technische zuivering ook regionaal naar inpasbaarheid. Elke aanvullende bron of alternatieve waterkwaliteit, kan helpen om de hoogste kwaliteit - drinkwater - beschikbaar te houden voor iedereen.