Schouders eronder om drinkwatertekort te voorkomen

De bevolking in de regio groeit sneller en verder dan eerder voorspeld. Niet in 2040 maar al in 2035 zijn er 1,5 miljoen mensen die drinkwater nodig hebben. Daarnaast zijn er uitdagingen met opkomende stoffen. Dunea heeft een plan, maar heeft haar omgeving nodig om die te kunnen realiseren.

Beschikbaarheid van drinkwater is een maatschappelijk belang en overheden hebben een zorgplicht. Dunea schroomt daarom niet om steun te vragen bij haar stakeholders. Concreet is dat bijvoorbeeld (vergunnings)ruimte voor nieuwe waterwinning in de regio. De aanleg van de vele nieuwe woonwijken vraagt om veel meer drinkwater en daarom moet Dunea uitbreiden maar roept ze ook op om met daadkracht in te zetten op ‘waterduurzame nieuwbouw’. Weten we samen vraag en aanbod niet op tijd in balans te krijgen, dan is een tekort aan drinkwater niet ondenkbaar rond 2030. In lange droge perioden zal dit als eerste merkbaar zijn. 

Wat is er aan de hand? 

Dunea heeft de afgelopen jaren stappen gezet om beter voorbereid te zijn op uitdagingen als bronvervuiling, bevolkingsgroei, klimaatverandering en energietransitie. Vanuit een multi-bronnenvisie is een projectenprogramma gestart. Die is gericht op het ontwikkelen van nieuwe bronnen om minder afhankelijk worden van de Maas en de Lek en op het vergroten van zoetwaterreserves in de duinen.  

In 2019 bleek 5 miljoen m3 extra drinkwater nodig te zijn op korte termijn. Voor 2025 moet de productie zijn opgeschaald van 85 naar circa 90 miljoen m3. Nieuwe bronnen zitten in deze periode nog in de pilotfase, dus een oplossing moet uit het bestaande systeem komen. Dat hopen we te realiseren met meer drinkwater uit Berkheide en een impuls in de natuurkwaliteit. Maar het is nog wachten op de benodigde vergunningen. De tijd begint de dringen. 

10 miljoen m3 extra + scherpere normen  

Uit de prognose van het CBS uit 2021, gebaseerd op de woningopgave van gemeenten, blijkt namelijk dat de drinkwaterproductie met nog eens 10 miljoen m3 moet worden opgeschaald - naar 100 miljoen m3 in 2040. Dit kan niet meer vanuit het huidige bestaande systeem en daarom zijn nieuwe bronnen van drinkwater noodzakelijk. Omdat de verwachting is dat er voor nieuwe opkomende stoffen (o.a. PFAS) strengere normconcentraties gaan gelden, vergt dit ook meer technologische vernieuwing in het zuiveringssysteem.  

Stevige opgave, stevige investering

Alles bij elkaar een stevige opgave die een stevige investering vraagt. “Tot 2040 verwachten we zo’n 350 miljoen euro extra nodig te hebben om iedereen voldoende water te kunnen leveren vanuit een zuiveringssysteem dat is gewapend tegen tegenslag uit de omgeving”, verklaart directeur Wim Drossaert. 
“Geen fijne boodschap in een tijd waarin veel kosten stijgen – inclusief de kosten voor het maken van drinkwater met ons huidige systeem, maar het is nodig. De tijd dat duizend liter drinkwater slechts één euro kon kosten, is echt voorbij. Water blijft goedkoop, maar de waarde in onze regio stijgt door schaarste.”  

Wat kunt u doen? 

Een steeds nijpender gebrek aan schone zoetwaterbronnen, ruimteconcurrentie - zowel bovengronds als ondergronds - en beperkte financiële bewegingsvrijheid zijn enkele van onze uitdagingen gebleken. Dit terwijl 24/7 beschikbaarheid en waterkwaliteit aan de basis ligt van ieders gezondheid en van economische ontwikkeling. Onze opgave is dus van maatschappelijk belang en vooral overheden zijn in de positie om te faciliteren.  

Aan de vraagzijde, het beperken van de watervraag, zien wij voor veel meer partijen een rol. In de bouwketen moet water hoger op de agenda komen en liefst gelijk oplopen met de energieopgave. Elke nieuwe woning zonder regenwateropvang en een waterinstallatie die laag verbruik faciliteert, is een gemiste kans. Het beste wordt het bouwbesluit daarop aangepast. Tot die tijd kunnen gemeenten hun opdrachten richting projectontwikkelaars aanscherpen. Ontwikkelaars en bouwers kunnen uiteraard ook zelf waarde toevoegen op dit vlak. Uiteindelijk kan elke organisatie bijdragen aan bewust & duurzaam watergebruik, zo niet als facilitator dan wel als klant. 

Meer informatie