Het verhaal van Annemarie
Enthousiast plantenteller
"Ik tel graag planten. Die kunnen niet wegrennen of vliegen. Zodra je de plantjes gaat herkennen en je ontdekt een zeldzame, dan denk je ‘yesss’! Dat zijn de leuke momenten."
Ik ben Annemarie van der Rest en al negen jaar vrijwilliger bij Dunea. Mijn eerste klus, ik weet het nog goed. Dat was het verwijderen van abelen, dat zijn snelgroeiende, hoge bomen met een sterke wortelgroei. Dat deed mij denken aan een film uit mijn jeugd, waarin de wind romantisch ruiste door de abelen… En nu moest ik die ineens eruit trekken!
De natuur leren waarderen
Bij IVN Natuureducatie Den Haag volgde ik een cursus natuurgids, omdat ik wilde weten waarom je iets plant en het er twintig jaar later weer uit moet. Uiteindelijk ben ik zelf natuurgids geworden en leid ik mensen in de duinen rond. Een leuke manier om bezoekers te leren de natuur te waarderen.
De leuke momenten
Op een vrijwilligersbijeenkomst sprak ik toevallig iemand die planten telde, en zij maakte mij enthousiast. Onderzoeker Harrie van der Hagen van Dunea leidde ons op en ik leerde om juist op hele kleine plantjes te letten. Van grote, woekerende abelen naar piepkleine plantjes, je raakt nooit uitgekeken in de duinen. Zodra je de plantjes gaat herkennen en je ontdekt een zeldzame, dan denk je ‘yesss’! Dat zijn de leuke momenten. Half april gaan we weer onze vaste telroute volgen in het uitgezette onderzoeksgebied van 1 vierkante kilometer. Dat doen we elke vier jaar. Het volgen van een vaste route binnen het afgebakende vak is een idee van Harrie. Vijf meter links en rechts van die route tel je wat er staat. Dat doen we met een hele groep vrijwilligers door heel Meijendel, Berkheide en Solleveld, zodat we écht geen een plantje overslaan.
Stekken verhuizen naar kansrijke plekken
Naast het tellen doe ik nog steeds duinwerk. Laatst zijn we op pad geweest met Stichting Meer Bomen Nu. Zij verzamelen overdadige en ongewenste zaailingen en stekken en verhuizen die van kansarme naar kansrijke plekken. Zodat Nederland sneller kan vergroenen. Ik heb duindoorns verzameld en op een kar geladen voor een boerin uit IJsselstein. Heel goed dat Dunea met zulke partijen samenwerkt.
Duinen zijn eigenlijk best onherbergzaam. Het kan op heel zonnige plekken soms wel oplopen tot 50-60 graden. Planten moeten daar wel tegen kunnen. Deze rozetvormige plant bijvoorbeeld heeft een heel viltig blad. Als je bedenkt welke temperatuurverschillen zo’n plantje aankan, dan kijk je ineens anders naar de natuur. Aan de hand van braamstruiken bijvoorbeeld kan ik goed uitleggen wat stikstof met de natuur doet: bramen en brandnetels kunnen goed tegen stikstof, andere planten weer niet. Let er maar eens op als je een veld ziet overwoekert door brandnetels en bramen. Dan weet je nu waar dat onder andere door komt.
Statistieken op de kaart
Vanuit Natura 2000 is bepaald dat er elke zeven jaar een op de huidige situatie afgestemd beheerplan moet zijn. Dat zijn de momenten waarop bijgestuurd wordt, zoals hier kappen, daar aanplanten. Onze plantentellingen gaan naar Floron (Floron coördineert en stimuleert vrijwilligers die landelijke telprojecten voor planten uitvoeren) en het Centraal Bureau voor de Statistiek en worden gebruikt voor regionaal en landelijk beleid. Daar komen dan mooie kaarten uit, waarbij je ziet dat look-zonder-look, een plantje dat goed tegen stikstof kan, jaren geleden wat kleine stipjes waren, en nu heel Nederland rood kleurt.
Walhalla van terugkerende plantjes
De reden dat ik graag planten tel is dat ze niet wegrennen of -vliegen. Probeer maar eens vlinders te tellen! En ik mag op plekken komen waar mensen niet mogen zijn, dat vind ik heel bijzonder. Zoals in de Kikkervallei, een voormalig waterwingebied dat helemaal is teruggegeven aan de natuur. Dat is nu een walhalla van terugkerende plantjes.
Overstap van Shell naar Dunea
Vanuit mijn achtergrond bij Shell, ik was daar chemisch technoloog, ben ik in juli 2018 toegetreden als lid van de Raad van Commissarissen van Dunea. Ik houd me bezig met vraagstukken met betrekking tot duurzaamheid, natuur en energietransitie. Dunea is een interessant bedrijf met een uitdagend vraagstuk: de hoog kwalitatieve waterwinning voor een snel groeiende bevolking versus de steeds strengere eisen van Natura 2000. Ik vind het reuze interessant om me daarover te buigen. Als commissaris houd ik toezicht op beleid, beslissingen en financiën. Zoals verhogingen van de tarieven, zijn die wel gerechtvaardigd? Het ministerie houdt ook toezicht, maar wij zitten er dichter bovenop.
Te gast in de natuur
Ik heb altijd al willen weten waarom bepaalde dingen in de natuur zich gedragen, zoals ze zich gedragen. Ik weet niet of ik daar volledig achter ga komen, maar ik blijf leren. Het fascineert me en je raakt nooit uitgeleerd. Waarom is een eikenboom in de duinen veel kleiner dan in een bos? Ik vind het leuk om dat soort dingen te ontdekken. Een ander zal het misschien niet opvallen, maar als gids leer je zo te kijken. In coronatijd moest Dunea extra gebieden afzetten, de recreatiedruk werd te hoog. Dat is een lastige afweging, je wil bezoekers informeren en enthousiast krijgen, maar de natuur moet ook beschermd blijven. We zijn tenslotte te gast in die natuur.
Over Dunea’s duingebieden
Onze duingebieden Berkheide, Solleveld en Meijendel zijn een belangrijke plek voor een grote verscheidenheid aan bloemen, planten, dieren en mensen. Deze gebieden maken deel uit van Nationaal Park Hollandse Duinen. Dunea beheert deze prachtige, kwetsbare, veerkrachtige natuur en beschermt de drinkwaterwinning. Dat doen we al bijna 150 jaar en dat doen we niet alleen. Samen met vrijwilligers en (natuur)organisaties beschermen we onze gebieden met veel passie en plezier.